Đơn vị hành chính sự nghiệp là các đơn vị và cơ quan duy trì hoạt động được nhờ nguồn kinh phí do ngân sách Nhà nước hoặc những nguồn kinh phí khác theo quy định...để thực hiện các nhiệm vụ của Nhà nước. Cùng bài viết tìm hiểu về đơn vị hành chính sự nghiệp là gì? Đặc điểm, phân loại đơn vị hành chính sự nghiệp? Kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp?

1. Đơn vị hành chính sự nghiệp là gì?

-Đơn vị hành chính sự nghiệp là cách gọi phổ biến đối với các cơ quan hành chính và các đơn vị sự nghiệp. Đây là những đơn vị được Nhà nước thành lập để thực hiện các nhiệm vụ quản lý hành chính, bảo đảm an ninh quốc phòng, phát triển kinh tế xã hội…Các đơn vị này được ngân sách cấp kinh phí và hoạt động theo nguyên tắc không bồi hoàn trực tiếp.

-Đơn vị hành chính sự nghiệp có nhiều loại, có chức năng, nhiệm vụ khác nhau, hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau và được chia thành hai nhóm: Các cơ quan hành chính và các đơn vị sự nghiệp.

-Đơn vị hành chính sự nghiệp là các cơ quan, đơn vị hoạt động bằng nguồn kinh phí do ngân sách Nhà nước hoặc cấp trên cấp phát hoặc bằng các nguồn kinh phí khác như học phí, hội phí, kinh phí được tài trợ, các nguồn thu từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ để phục vụ các nhiệm vụ của Nhà nước, trong đó chủ yếu là các hoạt động chính trị xã hội.

-Các đơn vị hành chính sự nghiệp được trực thuộc các Bộ, Tổng cục, các cơ quan đoàn thể và các tổ chức xã hội do Trung ương và địa phương trực tiếp quản lý hoặc các đơn vị trực thuộc lực lượng vũ trang nhân dân.

2.Đặc điểm của đơn vị hành chính sự nghiệp:

Đơn vị hành chính sự nghiệp có các đặc điểm như sau:

+ Đơn vị hành chính sự nghiệp là đơn vị thụ hưởng nguồn kinh phí từ ngân sách Nhà nước trên cơ sở các quy định pháp luật và theo nguyên tắc không hoàn lại trực tiếp

+ Đơn vị hành chính sự nghiệp sử dụng kinh phí cho các mục đích đã được hoạch định trước đó. Nghĩa là được cấp và chi tiêu theo từng mục đích chi tiêu cụ thể và được duyệt quyết toán chi ngân sách hàng năm.

+ Đơn vị hành chính sự nghiệp có tổ chức kế toán mang tính công quyền rất cao, thể hiện qua các giai đoạn quyết toán ngân sách.

3. Phân loại đơn vị hành chính sự nghiệp:

Đơn vị hành chính sự nghiệp ở nước ta hiện tại bao gồm rất nhiều các đơn vị khác nhau, có thể phân loại dựa vào kinh phí, dựa vào ngân sách và theo cấp quản lý. Nhưng nhìn chung, đơn vị hành chính sự nghiệp được phân thành các loại chủ yếu sau đây:

– Đơn vị hành chính sự nghiệp có thu: Là các đơn vị hành chính sự nghiệp có phát sinh các khoản thu bù đắp chi phí ngoài nguồn thu từ Ngân sách Nhà nước, chẳng hạn như: bệnh viện có thu khoản viện phí, trường học có thu học phí,…

– Đơn vị hành chính sự nghiệp đơn thuần: Là các đơn vị có nguồn thu chủ yếu là từ Ngân sách Nhà nước; và dùng khoản thu đó để trang trả chi phí, chẳng hạn như: Sở tài chính, phòng ban huyện, xã,…

– Đơn vị hành chính sự nghiệp sản xuất kinh doanh: Là các đơn vị vừa được cấp kinh phí từ ngân sách Nhà nước; vừa có thực hiện thêm hoạt động sản xuất kinh doanh, chẳng hạn như: Trung tâm giống cây trồng của tỉnh, huyện,…

– Đơn vị hành chính sự nghiệp dự án: Là các đơn vị có sử dụng kinh phí Nhà nước để thực hiện các dự án mang tính chất xã hội, chẳng hạn như: dự án tuyên truyền kế hoạch hóa gia đình của trung tâm y tế,…

4. Kế toán hành chính sự nghiệp cần có những kỹ năng gì?

– Kỹ năng lập, kiểm tra, phân loại và xử lý được chứng từ kế toán;

– Kỹ năng sử dụng chứng từ để ghi sổ kế toán (tổng hợp, chi tiết); lập các báo cáo kế toán trong các cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp;

– Kỹ năng sử dụng thành thạo các phần mềm kế toán hành chính sự nghiệp thông dụng.

– Kỹ năng tổng hợp và phân tích các số liệu kế toán phục vụ cho công tác quản trị tài chính tại các cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp.

– Các kỹ năng khác: Kỹ năng giao tiếp và ứng xử; làm việc nhóm; kỹ năng sử dụng ngoại ngữ; kỹ năng soạn thảo văn bản; tin học văn phòng,…

5. Kế toán hành chính sự nghiệp cần quản lý gì?

Kế toán hành chính sự nghiệp cần quản lý các nội dung bao gồm: 

Kế toán tiền và vật tư: Phản ánh về tình hình giao nhận dự toán, tình hình thu, chi Ngân sách Nhà nước; phản ánh tình hình tăng, giảm vật tư và các cách xử lý nguồn kinh phí đã nhận trong kỳ.

Kế toán tài sản cố định: Thực hiện việc hạch toán các nghiệp vụ liên quan đến tài sản cố định như: mua sắm, xin được cấp, tính hao mòn tài sản cố định, thanh lý tài sản cố định,… Đặc biệt, thấy rõ sự khác nhau giữa tính hao mòn tài sản cố định trong đơn vị hành chính sự nghiệp và tính toán được khoản khấu hao tài sản cố định trong các doanh nghiệp, bao gồm:

Khấu hao tài sản cố định trong doanh nghiệp tính theo từng tháng (1 lần/tháng vào cuối mỗi tháng).

Hao mòn tài sản cố định trong đơn vị hành chính sự nghiệp tính theo năm (1 lần/năm vào cuối mỗi năm).

Kế toán các khoản thu: Bao gồm các nghiệp vụ cho thấy sự khác nhau trong cách hạch toán khoản thu giữa đơn vị hành chính sự nghiệp có thu (là các khoản thu sử dụng tài khoản 511) và đơn vị hành chính có sản xuất kinh doanh (là các khoản phải thu và sử dụng tài khoản 311) còn trong các doanh nghiệp các khoản phải thu sử dụng tài khoản 131.

Kế toán các khoản tiền lương và bảo hiểm: Hạch toán các nghiệp vụ tính, chi lương và các khoản trích theo lương như Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Kinh phí công đoàn, Bảo hiểm thất nghiệp trong các đơn vị hành chính sự nghiệp.

Kế toán các khoản phải trả: Bao gồm các khoản phải trả cho các đối tượng trong đơn vị hành chính sự nghiệp như: nhà cung cấp, học sinh sinh viên và một số các đối tượng khác.

Kế toán các nguồn kinh phí: Thực hiện các bút toán kế toán về việc nhận dự toán do Ngân sách Nhà nước cấp là việc tăng các loại nguồn kinh phí như: nguồn kinh phí hoạt động, nguồn kinh phí dự án,…

Kế toán nguồn kinh phí kinh doanh: Để có thể nhận định được nguồn kinh phí sản xuất kinh doanh của các đơn vị hành chính sự nghiệp đến từ đâu? Nên sử dụng nguồn kinh phí đó như thế nào là hợp lý? Hạch toán nguồn kinh phí kinh doanh trong các đơn vị hành chính sự nghiệp có gì khác so với hạch toán nguồn vốn kinh doanh trong các doanh nghiệp?

Kế toán các khoản chi: Để có thể nhận định được sự khác nhau giữa việc chi cho các hoạt động thường xuyên, hoạt động không thường xuyên, chi dự án hay chi theo đơn đặt hàng của Nhà nước. Đồng thời, lên kế hoạch sử dụng một cách hợp lý các nguồn kinh phí chi đó.

Kế toán các khoản doanh thu: Mục đích là để phản ánh các khoản doanh thu tại các đơn vị hành chính sự nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh.

Kế toán các khoản chi phí: Bao gồm kế toán các khoản chi phí cho sản xuất kinh doanh tại đơn vị hành chính sự nghiệp như: chi lương, tiền công, phụ cấp, nhập nguyên vật liệu cho sản xuất, chi phân bổ công cụ dụng cụ sản xuất, chi tính hao mòn tài sản cố định,…

Kế toán các bút toán kết chuyển cuối kỳ: Là các trường hợp xử lý các loại dự toán, các loại nguồn kinh phí cũng như các khoản chi vào cuối kỳ kế toán năm.

Kế toán các sổ sách và báo cáo tài chính: Liệt kê các loại sổ sách cần in ra vào cuối kỳ kế toán năm và mục đích in từng loại sổ; lập các báo cáo tài chính cần thiết để cung cấp thông tin cho các đối tượng bên trong và ngoài đơn vị.